"Like-ισμός"

Άρθρο του Γιάννη Τσεπκεντζή

Δύο είναι οι εχθροί της πολιτικής υποστήριζε ορθά ο σπουδαίος Μάνος Χατζιδάκις: ο λαϊκισμός και ο ελιτισμός. Συγκεκριμενοποιώντας τον προβληματισμό στο πρώτο του σκέλος, οφείλει κανείς να ξεκαθαρίσει κατ' αρχάς τη βασική διαφορά ανάμεσα στην αυθεντική λαϊκότητα και στην κατ' επίφαση έκφρασή της μέσω του λαϊκισμού. Ενώ δηλαδή οτιδήποτε προέρχεται από το λαό, κρίνεται αναγκαίο να του ανήκει και να υπάρχει προς όφελός του, παρατηρούνται έντονες προσπάθειες οικειοποίησής δίχως ουσιαστική αντιπροσώπευσή του. Πως όμως η τεχνολογία επιδρά στην άσκηση της πολιτικής σήμερα και πως ο λαϊκισμός μέσω αυτής δύναται να πάρει επικίνδυνες διαστάσεις?

Eπί χιλιάδες χρόνια οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις χτίζονταν αποκλειστικά στην άμεση διαπροσωπική επικοινωνία. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτέλεσαν έναν επιταχυντή αυτών και ένα ουσιαστικό εργαλείο ταχείας διάδοσης της πληροφορίας. Το πρόβλημα προκύπτει όταν αυτά μετασχηματίζονται σε όπλο για την άμεση αποτύπωση της αποδοχής του λαϊκισμού. Παρατηρείται λοιπόν η εξασφάλιση κάποιων likes είτε λόγω ενός ιδιότυπου savoir vivre εντός των μέσων δικτύωσης είτε ως ένδειξη καλής διαγωγής απέναντι σε κάθε μορφής εξουσία παρέχοντας εσφαλμένα συμπεράσματα. Το φαινόμενο στην ακραία του μορφή περιλαμβάνει ενδελεχείς ελέγχους των προσώπων που επιδοκιμάζουν τους εξουσιάζοντες ή τους αντιπάλους ακόμη και παρεμβάσεις μέσω προσωπικών μηνυμάτων στις αντίθετες απόψεις. Με άλλα λόγια, οι σύγχρονες δυνατότητες της άσκησης πολιτικής μέσω “facebook” ή “twitter” πιθανόν να προκαλέσουν ψεύτικες εντυπώσεις και ετεροκατευθυνόμενο ισχύον κλίμα .

Τα παραπάνω βέβαια γίνονται ακόμα πιο επικίνδυνα και ανησυχητικά, όταν εκείνος, ο οποίος πολιτεύεται, τα πράττει με αρχή και τέλος μόνο την προσωπική του εικόνα, ενώ μάλιστα την ίδια στιγμή λίγο πιο δίπλα από το δικό του “φαίνεσθαι” καλούμαστε ως κοινωνία να αντιμετωπίσουμε πραγματικά προβλήματα απτού περιεχομένου. Αντί λοιπόν συνθημάτων και σκόπιμου αποπροσανατολισμού μέσω άτοπων επικλήσεων στο συναίσθημα, χρειάζονται επιχειρήματα, θέσεις και προτάσεις. Χρειάζεται λόγος πολιτικός, ο οποίος θα υπερασπίζεται  δικαιώματα και διεκδικήσεις, δίχως να χαϊδεύει αυτιά δρώντας αυταρχικά στο όνομα του απλού πολίτη. Χρειάζεται σαφής πολιτική στάση, η οποία θα εξασφαλίζει τη  κυριαρχία αυτού με απόλυτα διαφανείς συμμετοχικές διαδικασίες.

Κλείνοντας, το διακύβευμα των επικείμενων δημοτικών εκλογών φαίνεται πως δεν θα αφορά τις κομματικές και παραταξιακές διαφοροποιήσεις, ούτε τη σύγκρουση παλαιού και νέου με αυστηρά ηλικιακά κριτήρια, αλλά τη σκληρή μάχη μεταξύ των λαϊκιστών - πελατοκρατών και της ανάγκης ύπαρξης μιας συλλογικής προσπάθειας σε μια νέα πολιτική κουλτούρα ορθολογιστικής κρίσης, χωρίς λογικές πολιτικής καθυστέρησης και προσωπολατρίας στα όρια της γελοιότητας. Ας σταματήσει επιτέλους αυτός ο φαύλος κύκλος, βρίσκεται στο χέρι μας η επιλογή αυτής της αλλαγής!