Κατοικείται κυρίως από απόγονους προσφύγων της Μικράς Ασίας και συγκεκριμένα από την περιοχή της Καππαδοκίας. Διοικητικά υπάγεται στο δήμο Πέλλας σύμφωνα με το Πρόγραμμα Καλλικράτης του 2011.
Η επίσημη ονομασία είναι “η Αξός”. Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, η Αξός ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Αξού, του πρώην Δήμου ΚΥΡΡΟΥ της Π.Ε. Πέλλας.
Η Αξός βρίσκεται δυτικά των Γιαννιτσών. Αναγνωρίστηκε ως κοινότητα το 1933 όταν αποσπάστηκε από την κοινότητα Μυλοτόπου. Η κοινότητα Παλαιού μετονομάστηκε σε κοινότητα Αξού το 1956. Σήμερα, ο πληθυσμός του χωριού προσδιορίζεται στoυς 1500 κατοικους, οι περισσότεροι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και την Καππαδοκία.
Στην "πατρίδα" οι Αξώτες εργάζονταν ως αγωγιάτες, αραμπατζήδες και κυρατζήδες. Φορτώνανε εμπορεύματα, σιτηρά, καλαμπόκια και τα εμπορεύονταν στην ευρύτερη περιοχή της Καππαδοκίας. Η ευμάρεια της Αξού κατά τις μεταπολεμικές δεκαετίες οφείλεται στην ενασχόληση των κατοίκων με τις διεθνείς οδικές μεταφορές.
Οι… «εφοπλιστές» της ασφάλτου
Η Αξός έχει χαρακτηριστεί το χωριό των.. «εφοπλιστών» της ασφάλτου. Αφού σε πολλά ταξίδια των Αξωτών στην Ευρώπη πολλοί ήταν που αναρωτιόντουσαν που είναι αυτή η πόλη...η Αξός.
Είναι το πρώτο χωριό στην Ελλάδα σε φορτηγά αυτοκίνητα διεθνών μεταφορών σε σχέση με τον πληθυσμό 550 σπίτια-250 φορτηγά αυτοκίνητα.
Η εκκλησία βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και είναι αφιερωμένη στους Αγίους προστάτες των δύο χωριών της Μ.Ασίας Γρηγόριο και Γεώργιο.
Το χωριό έχει έξι πηγάδια. Όσοι δεν ασχολούνται με τις διεθνείς μεταφορές ασχολούνται με την γεωργία και καλλιεργούν ροδάκινα, καπνά, βαμβάκια και σιτάρι.
Ανασκαφική έρευνα
Ο ανασκαφική έρευνα στην Αξό έφερε στο φως νεολιθικό οικισμό έκτασης 30 στρεμμάτων. Αποκάλυψε στοιχεία για τις οικιστικές κατασκευές και τα δομικά υλικά. Συγκεντρώθηκαν σημαντική ποσότητα κεραμικής, εργαλεία, καθώς και ποσότητες οστών, οστρέων και απανθρακωμένων σπόρων καταδεικνύοντας τη σπουδαιότητα της θέσης και παρέχοντας δεδομένα για το περιβάλλον, τη καθημερινή ζωή, την τεχνογνωσία και τις συνήθειες διατροφής του νεολιθικού ανθρώπου.
Αξός Καππαδοκίας (άλλες ονομασίες Αξός, Ναξός, Νάξος, Χασάκιοϊ )…
Σε απόσταση 90 χιλιομέτρων νοτιοδυτικά της Καισαρείας και 30 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Νίγδης, στο κεντρικότερο μέρος του οροπεδίου Μπουντάκ- Οβά, βρίσκεται η Αξός. Το χωριό αυτό, σύμφωνα με πολλούς ερευνητές ήταν η παλιά κωμόπολη των Σασίμων, όπου έγινε επίσκοπος ο Άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός.
Οι Αξενοί εκκλησιάζονταν στην πανέμορφη και φημισμένη εκκλησία της Αγίας Μακρίνας, η οποία βρισκόταν στον Πάνω Μαχαλά και εγκαινιάστηκε το 1843 από το Μητροπολίτη Ικονίου Νεόφυτο. Στην εκκλησία αυτή λένε ότι υπήρχαν τα ιερά λείψανα της Αγίας Μακρίνας και δίπλα σ’ αυτά ένα κειμήλιο του Γρηγορίου του Θεολόγου. Έξω από την εκκλησία υπήρχε ένα βαθύ πηγάδι με αγίασμα. Στον Κάτω Μαχαλά, ήταν η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και στο Μεσαίο Μαχαλά η αρχαία εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Είχαν επίσης τα παρεκκλήσια της Αναλήψεως, της Αγίας Αικατερίνης, των Αγίων Αναργύρων, της Αγίας Παρασκευής και του προφήτη Ηλία. Εκκλησιαστικά οι Αξενοί ανήκαν στη Μητρόπολη Ικονίου.
Οι Αξενοί ήταν ελληνόφωνοι και μιλούσαν την ελληνική διάλεκτο της Καππαδοκίας. Παλιά το χωριό ήταν υπόγειο και λαξευτό, με ορόφους που έφταναν σε βάθος 8-10 μέτρα από την επιφάνεια της γης. Όλα τα καρέργια του χωριού επικοινωνούσαν μεταξύ τους με ειδικές σήραγγες, για να βρίσκουν διέξοδο σε ώρα ανάγκης οι κάτοικοι και για να χάνονται οι εισβολείς αν κατάφερναν να μπουν σε αυτά. Τα μετέπειτα χρόνια έχτισαν οι Αξενοί το νέο ανώγειο χωριό τους πάνω από το παλιό. Τα υπόγεια τα χρησιμοποιούσαν πλέον για αποθήκες και κρυψώνες. Οι Αξενοί ασχολούνταν με τη γεωργία, αλλά ήταν και σπουδαίοι μαγγανατζήγες. Οι Αξενές ήταν πολύ καλές κατασκευάστριες χειροποίητων αγγείων και διαχειρίζονταν τη βιοτεχνία «κερχινιών», όπως έλεγαν τα πήλινα δοχεία.
…Αξός Γιαννιτσών
Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών, οι περισσότεροι Αξενοί δημιούργησαν την Αξό Γιαννιτσών, όπου διαπρέπουν, εκτός των άλλων και ως νταλικέρηδες, οργώνοντας τους εμπορικούς δρόμους με τα φορτηγά τους.
Οι υπόλοιποι διασκορπίστηκαν στη Θεσσαλονίκη, στη Δράμα, στα Κύργια της Δράμας, στον Άγιο Αθανάσιο Δράμας, στον Άβαντα του Έβρου, στη Νεοκαισάρεια των Ιωαννίνων, στην Αθήνα, στον Πειραιά, στον Εξαπλάτανο της Αλμωπίας, στην Αριδαία της Αλμωπίας, στις Μηλιές της Αριδαίας, στη Χρυσή, στον Πολυπλάτανο, στο Λιποχώρι, σε 19 χωριά της περιφέρειας Μονοφατσίου Ηρακλείου Κρήτης και σε άλλα μέρη της Ελλάδας.
Από το 1970 δραστηριοποιείται στον χώρο του ποδοσφαίρου η Νίκη Αξού, ενώ πολιτιστικά διαπρέπει διατηρώντας την παράδοση και την ιστορία με πλούσιες δράσεις, πρωτοβουλίες και εκδηλώσεις η Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα Καππαδοκών Αξού «Η Αγία Μακρίνα».
Στο χωριό δραστηριοποιείται επίσης από το 2013, με πλούσια φιλανθρωπική και φυσιολατρική δράση, ο σύλλογος «Φυσιολατρικός Φιλανθρωπικός Αιμοδοτικός Αξού.
Από την Αξό κατάγεται ο βραβευμένος συγγραφέας με το Α΄ Βραβείο Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας το 2014, Μάκης Τσίτας, ενώ από την Αξό επίσης είναι ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Φορτηγών Αυτοκινητιστών Ελλάδας (Ο.Φ.Α.Ε.) Απόστολος Κενανίδης.
Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Αξού είναι ο Ευθύμης Τρελόπουλος.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου
Μη διστάσετε να προσθέσετε σχόλια στο δημοσίευμα που σας ενδιαφέρει.
Η εφημερίδα karatzova.com ενθαρρύνει τη δημόσια έκφραση των αναγνωστών της εφόσον τηρούνται οι βασικοί κανόνες δημοσιότητας που ορίζουν οι ελληνικοί νόμοι. Τα σχόλια εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή.