Πρωταθλήτρια η Ελλάδα στην Ευρώπη σε ιδιωτικές δαπάνες για φάρμακα

Στις πρώτες θέσεις φιγουράρει η Ελλάδα σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. όσον αφορά την ιδιωτική κατά κεφαλήν δαπάνη για φάρμακα και για άλλα υγειονομικά αναλώσιμα, όπως οροί, εμβόλια, επίδεσμοι κ.λπ. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα βρίσκεται σε υψηλότερη θέση από τον μέσο όρο των 22 χωρών της Ε.Ε. –για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία– όσον αφορά το ύψος τής εν λόγω δαπάνης, καταλαμβάνοντας την 5η θέση το 2016. Ετσι, στη χώρα μας αυτή η δαπάνη ανήλθε στα 171 ευρώ, έναντι 135 ευρώ στην υπόλοιπη Ε.Ε. Αντίθετη είναι, ωστόσο, η φορά της δημόσιας κατά κεφαλήν δαπάνης, η οποία, λόγω του κλειστού φαρμακευτικού προϋπολογισμού που έχει επιβληθεί την περίοδο των μνημονίων, υπολείπεται του μέσου όρου των αντίστοιχων χωρών της Ε.Ε.

Αναλυτικότερα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που παρουσίασαν σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος και το ΙΟΒΕ, στο πλαίσιο της έκθεσης «Η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα: Γεγονότα και στοιχεία 2018», στην Ελλάδα η δημόσια κατά κεφαλήν δαπάνη για φαρμακευτικά προϊόντα και άλλα υγειονομικά αναλώσιμα διαμορφώθηκε στα 188 ευρώ το 2016, έναντι 303 ευρώ που είναι ο μέσος όρος των 22 χωρών της Ε.Ε. Αυτό το χάσμα μεταξύ της χώρας μας και των υπόλοιπων χωρών της Ε.Ε. επισήμανε στην ομιλία του και ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολύμπιος Παπαδημητρίου, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «εξαιτίας του κλειστού, σταθερού εδώ και 4 χρόνια, φαρμακευτικού προϋπολογισμού, η Ελλάδα συνεχίζει για 5 χρόνια να έχει χαμηλότερη δημόσια κατά κεφαλήν φαρμακευτική δαπάνη (188 ευρώ) και από τον μ.ο. των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου (246 ευρώ) και από τον αντίστοιχο των χωρών της Ε.Ε. (303 ευρώ)».

Παράλληλα, η έκθεση του ΣΦΕΕ και του ΙΟΒΕ κάνει αναφορά και στην κατανομή των δαπανών υγείας για τα νοικοκυριά στη χώρα μας. Συγκεκριμένα, την περίοδο της κρίσης, η δαπάνη των νοικοκυριών για την υγεία μετατοπίστηκε κυρίως στην κάλυψη της φαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης. Ετσι, από τα 103 ευρώ μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών για την υγεία το 2017, το 34,2% αφορά τη φαρμακευτική περίθαλψη και το 31,5% την κάλυψη των νοσοκομειακών αναγκών, έναντι 13,6% για οδοντιατρικές ή άλλες ιατρικές υπηρεσίες (11,4%), που κατείχαν μεγαλύτερο μερίδιο το 2009.

Οσον αφορά τον τομέα των δαπανών για φαρμακευτική κάλυψη, στην Ελλάδα η συνολική εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη διαμορφώθηκε στα 3,6 δισ. ευρώ το 2018, ενώ εκτιμάται ότι θα κινηθεί περίπου στα ίδια επίπεδα και το 2019. Από τα 3,6 δισ. ευρώ, τα 1,945 είναι η δημόσια χρηματοδότηση και αφορά τη δαπάνη του ΕΟΠΥΥ για φάρμακα των ασφαλισμένων του. Ωστόσο, αγκάθι αποτελεί για τη φαρμακοβιομηχανία το χρηματικό ποσό που ο κλάδος καλείται να επιστρέψει στο Δημόσιο υπό τη μορφή rebate και clawback σε περίπτωση υπέρβασης της δαπάνης του ΕΟΠΥΥ. Αυτές ανήλθαν στα 990 εκατ. ευρώ, ενώ αυξημένη είναι και η συμμετοχή των ασθενών, η οποία διαμορφώθηκε στα 625 εκατ. ευρώ, από 416 εκατ. ευρώ το 2012. Σημειώνεται ότι η αύξηση της συμμετοχής της βιομηχανίας οφείλεται στη ραγδαία μείωση της συμβολής του κράτους στη φαρμακευτική δαπάνη, κατά περίπου 61% την περίοδο της κρίσης. Παράγοντες του κλάδου εξηγούν, δηλαδή, ότι το βάρος της ανεπαρκούς δαπάνης μετατέθηκε τόσο στους ασθενείς όσο και στις εταιρείες. Το πρώτο δίμηνο του 2019, μάλιστα, το clawback του ΕΟΠΥΥ είναι αυξημένο κατά 16% σε σχέση με πέρυσι και ανέρχεται ήδη στα 104 εκατ. ευρώ, από 80 εκατ. ευρώ.