Αν σε ρωτούσαν τι είναι «θέατρο» τι θα τους έλεγες; Είναι τα φώτα, ο ήχος, η αυλαία, οι ηθοποιοί; Μήπως είναι η θεατρική σκηνή; Ή μήπως είναι η ατμόσφαιρα της αίθουσας στην οποία μπαίνεις για να παρακολουθήσεις μια παράσταση; Έχεις αναρωτηθεί ποτέ ποια είναι η θέση σου στο θέατρο; Η θέση η δική σου, η δική μου, του καθενός μας, όλων μας. Και ποια είναι η θέση του θεάτρου σε μας, αλήθεια;
Ο Άρθουρ Μίλερ έλεγε ότι «…το θέατρο είναι τόσο ατελείωτα συναρπαστικό επειδή είναι τόσο τυχαίο, μοιάζει τόσο πολύ με τη ζωή». Πράγματι το θέατρο είναι συναρπαστικό, ατελείωτα συναρπαστικό, σε εκπλήσσει, ανασύρει μέσα σου συναισθήματα που είχες αφήσει θαμμένα για καιρό, δημιουργεί νέα, σε κάνει να γελάς ή να κλαις -από χαρά, από λύπη, από συγκίνηση, δεν έχει σημασία, αρκεί που σε κάνει να νιώθεις κάτι. Σε μια εποχή όπως η σημερινή η έκφραση συναισθήματος απενοχοποιείται πάνω στο θεατρικό σανίδι. Στο θέατρο ερωτεύεσαι, πληγώνεσαι, ματαιώνεις και ματαιώνεσαι, γίνεσαι ευάλωτος, τόσο ευάλωτος που ανακαλύπτεις την αλήθεια του εαυτού σου. Αποκαλύπτεσαι και ανα-καλύπτεσαι με έναν τρόπο που στην μουντή σου καθημερινότητα ίσως να μην καταφέρεις ποτέ να το κάνεις. Και μετά; Μετά τα φώτα κλείνουν, η αυλαία πέφτει και ο ηθοποιός επιστρέφει στην πραγματικότητα μαζί με τους συντελεστές κάθε παράστασης. Ένας ρόλος είναι άλλωστε, ένας ρόλος στο θέατρο και τίποτε παραπάνω.
Το θέατρο, ωστόσο, μοιάζει με τη ζωή, όχι επειδή μας το θυμίζει ο Α. Μίλερ, αλλά γιατί η ζωή μας είναι γεμάτη με ρόλους, που δεν προορίζονται για κάποιον ηθοποιό, ούτε καθορίζονται από κάποιον σκηνοθέτη, ούτε γράφονται από κάποιον σεναριογράφο. Αν το καλοσκεφτείς, υποδύεσαι ένα σωρό ρόλους κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγμή που περνά και η δική σου αυλαία πέφτει λίγο πριν κοιμηθείς το βράδυ. Εκείνα τα λίγα λεπτά μεταξύ ύπνου και ξύπνιου που σου απομένουν όταν οι ρόλοι τελειώνουν, είναι η αλήθεια σου ανεξάρτητα από το αν είσαι ηθοποιός ή όχι. Είσαι ο άνθρωπος που αναζητά την αιτία της ύπαρξης σε κάθε του ρόλο μέσα στη μέρα, σε όλη του τη ζωή, εντός της οποίας θα υπάρξουν περίοδοι σκοτεινές, όπου η αναζήτηση αυτής της αιτίας θα είναι δύσκολη. Όπως η χρονιά που πέρασε.
Από την περσινή 27η Μαρτίου μέχρι τη φετινή στερηθήκαμε πολλά, μέσα στα οποία συγκαταλέγεται και η ευκαιρία να αναζητήσουμε την αλήθεια μας μέσα στο θέατρο, παίζοντας, σκηνοθετώντας, σκηνογραφώντας, παρακολουθώντας μια παράσταση από την οπτική οποιασδήποτε ιδιότητας κι αν έχουμε. Στερηθήκαμε την επιλογή να γελάμε, να συγκινούμαστε, να θυμώνουμε, να θυμόμαστε όλοι μαζί, δίπλα-δίπλα στις θέσεις ενός θεάτρου, την επιλογή της αγωνίας των παρασκηνίων λίγο πριν το τρίτο κουδούνι. Στερήθηκαμε τις πρόβες μας, τους ήχους, τα φώτα, ακόμη και τα αρώματα του θεάτρου με μόνη διέξοδο τις διαδικτυακές παραστάσεις.
Και όταν σκέφτομαι πόσες παραστάσεις είδα φέτος, συνειδητοποιώ ότι ίσως τελικά εκτίμησα και λίγο παραπάνω όσα είχα, όσα ζούσα, όσα ένιωθα μέσα στο θέατρο πριν ξεσπάσει όλη αυτή η τρέλα της πανδημίας. Και τότε φέρνω στο μυαλό μου τα λόγια της Βανέσα Ρεντγκρέιβ: «Το θέατρο και η ποίηση είναι οι δύο τέχνες που βοήθησαν τους ανθρώπους να συνεχίσουν να ζουν». Αυτό έκανε το θέατρο φέτος. Μέσα από την δυσκολία των διαδικτυακών παραστάσεων, μέσα από την απογοήτευση ότι θα συνεχίσουν οι σκηνές να παραμένουν άδειες για καιρό, μας βοήθησε να ζήσουμε, να ελπίζουμε σε κάτι καλό, σε κάτι όμορφο και αισιόδοξο. Και αυτό γιατί το θέατρο είναι ιδέα, είναι σκέψη και συναίσθημα που μετουσιώνεται σε λέξεις και κινήσεις που μας κάνουν να πιστεύουμε σε θαύματα. Και -όπως έλεγε ο σπουδαίος Κάρολος Κουν- «..μονάχα με απόλυτη πίστη, με απόλυτη θυσία του εαυτού μας σε μια ανώτερη ιδέα, μπορούμε να αποκτήσουμε τη δύναμη, την οντότητα και να φέρουμε στην επιφάνεια τον ψυχικό πλούτο που βρίσκεται θαμμένος μέσα μας για την πραγματοποίησή του. Πρέπει να πιστεύουμε σε θαύματα για να γίνουν θαύματα.».
Και αν η επιστροφή μας στις θεατρικές αίθουσες αποτελεί θαύμα, πρέπει να εργαστούμε σκληρά και να πιστέψουμε σε αυτό. Και αν, μέχρι να συμβεί αυτό, χρειάζεται να βλέπουμε θέατρο μέσω live streaming, θα το στηρίζουμε και θα το επαινούμε για να γιορτάσουμε την επόμενη 27η Μαρτίου μέσα στα θέατρα, όπως της αξίζει. Γιατί τελικά, ο Σαίξπηρ είχε δίκιο και ο κόσμος, όταν καλείται να ξεπεράσει τα δύσκολα -και θα τα ξεπεράσει- γίνεται όλος μια σκηνή!
Με εκτίμηση ο πρόεδρος
Καλλιτεχνικού Συλλόγου Θεάτρου
«ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΠΙΝΕΛΙΕΣ»
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΤΙΚΟΓΛΟΥ
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου
Μη διστάσετε να προσθέσετε σχόλια στο δημοσίευμα που σας ενδιαφέρει.
Η εφημερίδα karatzova.com ενθαρρύνει τη δημόσια έκφραση των αναγνωστών της εφόσον τηρούνται οι βασικοί κανόνες δημοσιότητας που ορίζουν οι ελληνικοί νόμοι. Τα σχόλια εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή.