Ο Μορφωτικός Περιβαλλοντικός Όμιλος Πέλλας 'Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΕΛΛΑ" θα αναβιώσει το έθιμο του Δωδεκαημέρου "Ρουσαλίες", το Σάββατο 6-1-2024 και ώρα 11:00 π.μ.
Πρόκειται για παραδοσιακή χορευτική διαδρομή από την εκκλησία του χωριού στους κεντρικούς δρόμους και στην κεντρική πλατεία Μεγάλου Αλεξάνδρου Πέλλας.
Μετά την διαδρομή ακολουθεί το καθιερωμένο γλέντι για όλους στον χώρο του Ομίλου.
Το έθιμο
Οι χορευτές, αφού παίρνανε την ευλογία του παπά γυρίζανε σπίτι-σπίτι και χορεύανε με τη συνοδεία ζουρνάδων και νταουλιού. Σε κάθε σπίτι που πηγαίνανε, ο νοικοκύρης τους έδινε ένα και οι πιο πλούσιοι ακόμη και δυο τενεκέδες με στάρι, κριθάρι, ή καλαμπόκι. Οι χορευτές έπρεπε χορεύοντας να πηδάνε πάνω απ’ τον τενεκέ με το στάρι του νοικοκύρη, άλλοτε καρφώνανε τα σπαθιά τους μέσα στο στάρι και σταυρώνανε τις πόρτες των σπιτιών που επισκέπτονταν. Μόλις τέλειωνε ο χορός αδειάζανε τους τενεκέδες σε τσουβάλια που τα φόρτωναν σε ένα γαϊδουράκι το οποίο έσερνε ένας βοηθός μαζί τους. Κάποιοι τους έδιναν γλυκά, ή και χρήματα. Αυτές οι προσφορές σε είδος και χρήμα ήταν για το χτίσιμο ή την αποπεράτωση της εκκλησίας. Όταν ανταμώνανε, πράγμα που το αποφεύγανε, δυο ομάδες φουστανελοφόρων από διαφορετικά χωριά, οι αρχηγοί τους έπρεπε να μονομαχήσουνε μέχρι τέλους ή να ανταλλάξουν δυο φλουριά απ’ το γιορντάνι τους για να συμβιβαστούν. Όταν τέλειωναν τα σπίτια στο δικό τους χωριό πηγαίνανε και στα διπλανά χωριά μέχρι να τελειώσει το δωδεκαήμερο. Εκεί οι χωρικοί τα βράδια τους φιλοξενούσανε στα σπίτια τους.
Ο αριθμός των χορευτών ήταν πάντα ζυγός αν κουραζόταν ή αρρώσταινε κάποιος από την ομάδα τον αντικαθιστούσε κάποιος άλλος από το χωριό που βρισκότανε εκείνη τη στιγμή. Δεν θα εύρισκες ξανθό χορευτή, για κάποιο άγνωστο λόγο τους αποκλείανε. Στο δρόμο βαδίζανε -διάταξη παρέλασης- δυο-δυο για να μην αρρωστήσουν λόγω που τα νερά ήταν αδιάβαστα και τα ξωτικά καθώς και οι καλικάντζαροι κυκλοφορούσαν ελεύθερα. Μόλις σουρούπωνε ούτε χορεύανε ούτε κυκλοφορούσαν έξω από το σπίτι που τους φιλοξενούσε. Μόλις φτάνανε στο χωριό πηγαίνανε πρώτα στην εκκλησία και με την πατινάδα(παρέλαση) κάνανε το γύρο της εκκλησίας τρεις φορές. Το ίδιο κάνανε αν υπήρχε κάποιο ξωκλήσι, μετά θα χορεύανε στα σπίτια. Αν υπήρχε κάποιος άρρωστος τον «κόβανε» σταυρωτά με το σπαθί για να αναρρώσει σύντομα.
Σταυρώνανε και τις πόρτες των σπιτιών όπως κάνουμε σήμερα εμείς με την λαμπάδα της Ανάστασης. Ο πρωτοχορευτής ή καπετάνιος ξεχώριζε και από το κόκκινο φέσι που φορούσε στο κεφάλι, ενώ οι υπόλοιποι φορούσαν μαύρες μαντίλες τις λεγόμενες "τσάλμες". Οι χοροί που χορεύανε ήταν: η πατινάδα που ήταν ένα είδος παρέλασης. και ο πατρούνινος ή πατρώνα.
Οι χορευτές, αφού παίρνανε την ευλογία του παπά γυρίζανε σπίτι-σπίτι και χορεύανε με τη συνοδεία ζουρνάδων και νταουλιού. Σε κάθε σπίτι που πηγαίνανε, ο νοικοκύρης τους έδινε ένα και οι πιο πλούσιοι ακόμη και δυο τενεκέδες με στάρι, κριθάρι, ή καλαμπόκι. Οι χορευτές έπρεπε χορεύοντας να πηδάνε πάνω απ’ τον τενεκέ με το στάρι του νοικοκύρη, άλλοτε καρφώνανε τα σπαθιά τους μέσα στο στάρι και σταυρώνανε τις πόρτες των σπιτιών που επισκέπτονταν. Μόλις τέλειωνε ο χορός αδειάζανε τους τενεκέδες σε τσουβάλια που τα φόρτωναν σε ένα γαϊδουράκι το οποίο έσερνε ένας βοηθός μαζί τους. Κάποιοι τους έδιναν γλυκά, ή και χρήματα. Αυτές οι προσφορές σε είδος και χρήμα ήταν για το χτίσιμο ή την αποπεράτωση της εκκλησίας. Όταν ανταμώνανε, πράγμα που το αποφεύγανε, δυο ομάδες φουστανελοφόρων από διαφορετικά χωριά, οι αρχηγοί τους έπρεπε να μονομαχήσουνε μέχρι τέλους ή να ανταλλάξουν δυο φλουριά απ’ το γιορντάνι τους για να συμβιβαστούν. Όταν τέλειωναν τα σπίτια στο δικό τους χωριό πηγαίνανε και στα διπλανά χωριά μέχρι να τελειώσει το δωδεκαήμερο. Εκεί οι χωρικοί τα βράδια τους φιλοξενούσανε στα σπίτια τους.
Ο αριθμός των χορευτών ήταν πάντα ζυγός αν κουραζόταν ή αρρώσταινε κάποιος από την ομάδα τον αντικαθιστούσε κάποιος άλλος από το χωριό που βρισκότανε εκείνη τη στιγμή. Δεν θα εύρισκες ξανθό χορευτή, για κάποιο άγνωστο λόγο τους αποκλείανε. Στο δρόμο βαδίζανε -διάταξη παρέλασης- δυο-δυο για να μην αρρωστήσουν λόγω που τα νερά ήταν αδιάβαστα και τα ξωτικά καθώς και οι καλικάντζαροι κυκλοφορούσαν ελεύθερα. Μόλις σουρούπωνε ούτε χορεύανε ούτε κυκλοφορούσαν έξω από το σπίτι που τους φιλοξενούσε. Μόλις φτάνανε στο χωριό πηγαίνανε πρώτα στην εκκλησία και με την πατινάδα(παρέλαση) κάνανε το γύρο της εκκλησίας τρεις φορές. Το ίδιο κάνανε αν υπήρχε κάποιο ξωκλήσι, μετά θα χορεύανε στα σπίτια. Αν υπήρχε κάποιος άρρωστος τον «κόβανε» σταυρωτά με το σπαθί για να αναρρώσει σύντομα.
Σταυρώνανε και τις πόρτες των σπιτιών όπως κάνουμε σήμερα εμείς με την λαμπάδα της Ανάστασης. Ο πρωτοχορευτής ή καπετάνιος ξεχώριζε και από το κόκκινο φέσι που φορούσε στο κεφάλι, ενώ οι υπόλοιποι φορούσαν μαύρες μαντίλες τις λεγόμενες "τσάλμες". Οι χοροί που χορεύανε ήταν: η πατινάδα που ήταν ένα είδος παρέλασης. και ο πατρούνινος ή πατρώνα.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου
Μη διστάσετε να προσθέσετε σχόλια στο δημοσίευμα που σας ενδιαφέρει.
Η εφημερίδα karatzova.com ενθαρρύνει τη δημόσια έκφραση των αναγνωστών της εφόσον τηρούνται οι βασικοί κανόνες δημοσιότητας που ορίζουν οι ελληνικοί νόμοι. Τα σχόλια εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή.